Realizacja zadań związanych ze sprawami społecznymi, rodziną oraz zdrowiem stanowi odzwierciedlenie działań podejmowanych na podstawie polityk programów i strategii przyjętych przez władze Gminy Suchy Las. Do najważniejszych z nich należą:
Gminna Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych na terenie Gminy Suchy Las na lata 2017-2025,
Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie dla Gminy Suchy Las na lata 2022-2026,
Gminny Program Wspierania Rodziny na lata 2022-2024 w Gminie Suchy Las,
Program "Pomoc gminy w zakresie dożywiania" na lata 2024-2028,
Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii na lata 2022-2025,
Ogólnopolska Karta Seniora - edycja Gmina Suchy Las,
Program "Karta Dużej Rodziny".
Dokładniejszy opis wskazanych powyżej programów znajduje się w części raportu poświęconej Realizowanym Politykom, Programom i Strategiom.
Aktualny poziom wydatków na pomoc społeczną i wsparcie dla rodziny w 2024 r. wiąże się z kontynuowaniem działań Gminy Suchy Las związanych ze wsparciem materialnym dla mieszkańców.
Na wzrost poziomu wydatków miała wpływ m.in. ustawa o bonie energetycznym oraz o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia cen energii elektrycznej, gazu ziemnego i ciepła systemowego z 23 maja 2024 r. Na rosnącą tendencję wpłynęło również przedłużenie kolejnych regulacji wspierających polskie rodziny w postaci dodatku osłonowego niwelującego koszty energii, gazu i żywności, który w 2024 r. charakteryzował się większą kwotą wydatkowaną z budżetu Gminy na ten cel niż w roku poprzednim.
Pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężenie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości.
Zadaniem pomocy społecznej jest zapobieganie tym sytuacjom przez podejmowanie działań zmierzających do życiowego usamodzielnienia osób i rodzin oraz ich integracji ze środowiskiem. Pomoc społeczna wspiera osoby i rodziny w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwienia im życia w warunkach odpowiadających godności człowieka.
Zakres pomocy społecznej obejmował zadania określone w ustawie o pomocy społecznej. Ośrodek Pomocy Społecznej wykonywał także zadania wynikające z innych aktów prawnych m.in. z ustawy o świadczeniach zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych, ustaw o dodatku osłonowym, elektrycznym czy ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy.
Obecna struktura organizacyjna Ośrodka Pomocy Społecznej w Suchym Lesie jest odpowiedzią na diagnozowane na przestrzeni wielu lat potrzeby środowiska lokalnego, określone w oparciu o analizę i ocenę występujących zjawisk, powodujących zapotrzebowanie na różne formy wsparcia.
Łącznie na realizację zadań zleconych z zakresu pomocy społecznej w 2024 r. OPS wydatkował 5.152.774,79 zł oraz 5.677.326,91 zł na realizację zadań własnych.
Źródłem finansowania zadań realizowanych przez OPS są:
Fundusz Wojewody (zadania zlecone),
Fundusz Gminy (zadania własne).
W trakcie 2024 r. OPS kompleksowo realizował zadania własne oraz zadania zlecone z zakresu pomocy społecznej. Dodatkowo, pozyskano środki oraz inne świadczenia ze źródeł zewnętrznych, np. w ramach programów "Posiłek w szkole i w domu", czy "Korpus Wsparcia Seniorów". Ponadto, w ramach prowadzonej działalności statutowej OPS w swojej bieżącej pracy realizował projekty socjalne i działania środowiskowe, takie jak prowadzenie Klubu Seniora "Dębowy Liść", Zespołu Interdyscyplinarnego czy organizacja i koordynowanie Punktu Informacyjno-Konsultacyjnego.
Struktura wydatków w obszarze zadań zleconych
oraz zadań własnych
Zadania zlecone realizowane przez Ośrodek Pomocy Społecznej w 2024 r.
Wysokość wypłaconych świadczeń społecznych
Wydatki na bieżące utrzymanie OPS
Wartość zadań związanych
z usługami opiekuńczymi
Najczęściej występującymi powodami korzystania z pomocy społecznej w gminie Suchy Las w 2024 r. były długotrwała lub ciężka choroba, ubóstwo oraz niepełnosprawność. Należy przy tym zaznaczyć, że rodzina mogła korzystać z pomocy z powodu różnych przesłanek jednocześnie (ta sama rodzina mogła być ujęta w tabeli przy kilku pozycjach). Aby uzyskać pomoc ze strony OPS rodzina lub osoba ubiegająca się o pomoc musi spełnić co najmniej dwie przesłanki o których mowa w ustawie o pomocy społecznej.
Ośrodek Pomocy Społecznej wspiera osoby, które znalazły się w trudnej sytuacji życiowej. Dla porównania warto dodać, że powody korzystania z pomocy społecznej były podobne do występujących rok wcześniej.
W 2024 r. świadczeniami pieniężnymi objęto 93 rodziny, a niepieniężnymi 58 rodzin.
Pracę socjalną świadczono wobec 71 rodzin.
Wsparcie dla mieszkańców gminy Suchy Las polegało na zapewnieniu jednego gorącego posiłku dziennie osobom niemogącym go przygotować we własnym zakresie ze względu na wiek, chorobę, niepełnosprawność, brak środków finansowych czy warunków do przygotowania posiłku.
Ośrodek Pomocy Społecznej realizował program w dwóch formach, tj. w naturze w ramach przyznanego gotowego posiłku lub świadczenia pieniężnego na zakup żywności.
Łącznie programem objęte zostało 118 osób, w tym 108 osób w formie zasiłku celowego.
Kolejnym zadaniem realizowanym przez OPS w 2024 r. było wypłacanie dodatków osłonowych, które miały rekompensować gospodarstwom domowym wzrost kosztów energii elektrycznej, cen gazu i żywności. Dodatek przysługiwał gospodarstwom domowym na podstawie określonego w ustawie kryterium dochodowego.
Wypłacono dodatek osłonowy dla 188 gospodarstw domowych na kwotę 70.331,07 zł.
Ustawa z dnia 24 maja 2024 r. o bonie energetycznym oraz o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia cen energii elektrycznej, gazu ziemnego i ciepła systemowego, wprowadziła jednorazowe dofinansowanie dla gospodarstw domowych do rachunków za energię elektryczną.
Wypłacono dodatek w postaci bonu energetycznego dla 352 gospodarstw domowych na kwotę 141.517,19zł.
Kolejnym zadaniem w 2024 r. realizowanym przez Ośrodek było przyjmowanie, rozpatrywanie wniosków i wypłata refundacji poniesionych kosztów podatku VAT gospodarstwom domowym, które wykorzystują do ogrzewania paliwa gazowe i spełniają kryterium dochodowe.
Pozytywnie rozpatrzono 92 wnioski na kwotę 43.101,73 zł.
Do zadań własnych realizowanych przez OPS należą dodatki mieszkaniowe, stanowiące wsparcie dla mieszkańców gminy w ponoszonych wydatkach związanych z opłatami.
Zrealizowano 318 dodatków mieszkaniowych na kwotę 78.511,04 zł.
Działania na rzecz Seniorów
Gmina Suchy Las w 2024 r. kontynuowała realizację programu Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej „Korpus Wsparcia Seniorów” - Moduł II.
Strategicznym celem programu było zapewnienie usługi wsparcia seniorom w wieku 65 lat i więcej, mającym problemy z samodzielnym funkcjonowaniem ze względu na stan zdrowia, poprzez świadczenie „opieki na odległość” przy użyciu tzw. „opasek bezpieczeństwa”. Są one doskonałym narzędziem wspomagającym opiekę nad seniorami, poprzez monitorowanie samopoczucia osób starszych przez ich bliskich, nawet jeśli przebywają oni w odległym miejscu. Obecnie z tej formy pomocy korzysta 65 seniorów z gminy Suchy Las. Udział w programie był całkowicie bezpłatny.
W 2024 r. Ośrodek przystąpił do rządowego Programu „Opieka 75 +”, którego celem było rozszerzenie oferty usług opiekuńczych dla osób w wieku 75 lat i więcej oraz wsparcia finansowego gmin w wypełnianiu zadania własnego, którym jest zapewnienie mieszkańcom pomocy w formie usług opiekuńczych. W ramach Programu pozyskano dotację w wysokości 35.230,00 zł, która została przeznaczona na pokrycie kosztów realizacji usług opiekuńczych dla 21 osób.
Klub Seniora "Dębowy Liść"
Niezwykle ważnym aspektem działalności Ośrodka Pomocy Społecznej jest prowadzony w ramach integracji społeczności lokalnej Klub Seniora „Dębowy Liść”. Pierwszy Klub Seniora powstał w Suchym Lesie w 2008 r., w kolejnych latach tworzyły się kolejne filie Klubu, które funkcjonują dziś poza Suchym Lasem: w Biedrusku, Chludowie oraz Złotnikach.
W 2024 r. we wszystkich filiach zapisanych było 414 seniorów. Głównym celem działalności Klubów jest przeciwdziałanie osamotnieniu, izolacji społecznej i zagrożeniu marginalizacją społeczną seniorów oraz integracja i aktywizacja osób starszych z terenu gminy Suchy Las. Seniorzy mają możliwość uczestniczenia w zajęciach cyklicznych takich jak aerobik/gimnastyka zdrowotna, plastyka czy też zajęcia na basenie. W okresie wiosenno-letnim seniorzy brali udział w organizowanych przez Kluby wycieczkach krajoznawczych i imprezach plenerowych.
Dodatkowe działania podejmowane w związku ze Strategią Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Suchy Las
Poprawa warunków funkcjonowania osób niepełnosprawnych, długotrwale chorych i starszych:
zapewnienie wsparcia psychologicznego,
udzielanie wsparcia finansowego rodzinom, w których występuje niepełnosprawność, długotrwała choroba,
propagowanie i prowadzenie Klubu seniora „Dębowy Liść”.
Wspieranie osób bezrobotnych w celu minimalizacji ubóstwa i wykluczenia społecznego:
motywowanie osób bezrobotnych do aktywnego poszukiwania,
zapewnienie pomocy materialno-bytowej,
inicjowanie i organizowanie projektów aktywizacji.
Zapobieganie uzależnieniom od alkoholu, narkotyków i innych substancji:
zapewnienie pomocy finansowej osobom uzależnionym i ich rodzinom,
zaspokajanie potrzeb socjalnych dzieci z rodzin dotkniętych problemem uzależnienia,
współpraca z Gminną Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
Wzmacnianie rodzin w prawidłowym funkcjonowaniu:
w związku z realizacją Gminnego Programu Wspierania Rodziny, w trakcie 2024 r. wsparciem asystenta rodziny objęto 14 rodzin, w tym 27 dzieci,
zapewnienie bezpłatnego dożywianie dla dzieci,
funkcjonowanie 6 świetlic opiekuńczo-wychowawczych,
współpraca z organizacjami, stowarzyszeniami działającymi na rzecz rodzin.
Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie:
w 2024 r. 153 osoby objęto pracą socjalną w formie poradnictwa,
4 rodzinom znajdującym się w trudnej sytuacji finansowej przyznano świadczenia z pomocy społecznej,
rozpowszechnianie materiałów informacyjno - edukacyjnych dot. przeciwdziałania przemocy w rodzinie.
Polityka prorodzinna oraz wspieranie rodziny i systemu pieczy zastępczej.
Kampania przeciwko przemocy
Ośrodek Pomocy Społecznej w Suchym Lesie przystąpił do Kampanii społecznej "19 dni przeciwko przemocy i krzywdzeniu dzieci i młodzieży". Koordynację nad kampanią sprawuje Fundacja Po Drugie, która zajmuje się przede wszystkim pracą z młodzieżą doświadczającą bezdomności i zagrożoną wykluczeniem społecznym. Kampania miała na celu mobilizowanie i zachęcanie do działania na rzecz zapobiegania przemocy w środowisku szkolnym. Odbywały się pogadanki, pokazy filmów, warsztaty psychologiczno-pedagogiczne, zajęcia w oparciu o literaturę.
Centrum Wolontariatu
Centrum Wolontariatu w Suchym Lesie realizuje swoje zadania w oparciu o „Program usług wolontarystycznych Ośrodka Pomocy Społecznej w Suchym Lesie na lata 2023-2027” przyjęty uchwałą Rady Gminy Suchy Las nr LI/599/22 z dnia 24 listopada 2022 r. Wdrożenie programu pozwoliło na jeszcze lepszą integrację mieszkańców gminy Suchy Las, nie tylko wokół społecznych problemów lokalnych, ale również pomoże w rozwijaniu pasji, a przy tym było pożyteczną formą spędzania wolnego czasu z ludźmi, którzy są otwarci na nowe i realne znajomości.
W 2024 r. Centrum Wolontariatu wraz ze swoimi wolontariuszami uczestniczyło w 21 wydarzeniach zarówno na terenie gminy Suchy Las, jak i poza jej granicami. Łącznie wzięło w nich udział 149 wolontariuszy.
Do największych imprez na terenie gminy, w ramach których wolontariusze podejmowali rozmaite działania należały: Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy, Dni Gminy, Spartakiada, Dzień Dziecka, II Sucholeska Zadyshka, Igrzyska Przedszkolaka. Młodzi ludzie, chcący poświęcić swój czas na rzecz innych mieli również możliwość pomocy w organizacji imprez organizowanych w Klubach Seniora „Dębowy Liść”.
Aktywność wolontariuszy zapisanych do Centrum Wolontariatu w Ośrodku Pomocy Społecznej w Suchym Lesie obejmowała również imprezy organizowane poza granicami gminy. W 2024 r. zaznaczyli oni swoją obecność w koncercie organizowanym przez Hospicjum Palium z Poznania oraz największych imprezach sportowych odbywających się na terenie Poznania: Wings for Life World Run, 16 Półmaratonie Poznań czy też 23 Maratonie Poznań.
Zaangażowanie wolontariuszy zostało nagrodzone podczas Pierwszej Sucholeskiej Gali Wolontariatu, która odbyła się 5 grudnia 2024 r. w Centrum Kultury i Bibliotece Publicznej w Suchym Lesie.
Powyższe informacje stanowią podsumowanie najważniejszych działań realizowanych w Gminie Suchy Las w 2024 r. Bardziej szczegółowe dane i zestawienia są zawarte w sprawozdaniach i raportach przygotowanych przez Ośrodek Pomocy Społecznej.
W 2024 r. OPS kontynuował zadania z 2022 r., które wynikały z konieczności udzielania wsparcia obywatelom Ukrainy przybyłych na teren Polski ze względu na trwający konflikt zbrojny. Wsparcie realizowane w ramach ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy, w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, realizowano z Funduszu Pomocy.
realizacja wsparcia dla obywateli Ukrainy
Jedną ze zmian było uchylenie z dniem 1 lipca 2024 r. przepisu uprawniającego obywateli Ukrainy do jednorazowego świadczenia pieniężnego w wys. 300 zł.
W dalszym ciągu obywatele Ukrainy, którzy przybyli na terytorium Polski w związku z konfliktem zbrojnym, mieli możliwość do korzystania ze świadczeń w ramach ustawy o pomocy społecznej, świadczeń rodzinnych i funduszu alimentacyjnego czy też bezpłatnej pomocy psychologicznej.
Dane liczbowe dotyczące udzielonej w 2024 r. pomocy finansowej obywatelom Ukrainy przebywającym na terenie gminy Suchy Las
paczki dla dzieci z Ukrainy
Uchwała RG V/52/24 z dnia 26.09.2024 w sprawie pomocy rzeczowej Miastu Hniwań – na zapewnienie potrzeb bytowych mieszkańców miasta, a w szczególności dzieci poszkodowanych w związku z działaniami wojennymi na Ukrainie. Na ten cel przeznaczono 10.000 zł. Na podstawie uchwały zawarto umowę z Miastem Hniwań, zakupiono produkty żywnościowe na paczki świąteczne dla 130 dzieci. Paczki przygotowywała Druhna Urszula Ćwiertnia wraz z wolontariuszem Arkadiuszem Brysiem, który w grudniu 2024 r. zawiózł i przekazał pomoc dzieciom (protokół zdawczo-odbiorczy z dnia 09.12.2024 r.)